ပ္ဍဲသဒ္ဒါမန် အရာကိစ္စဇၞော်အိုတ်မွဲဂှ် ကြိယာ ပနာမ်ရ။ မကြိယာ ကြပ်သီုဖအိုတ်ဂှ် ပမနာမ် ဂွံရ။ ဟိုတ်နူ ဗီုလဒက်ပ္တန် လိက်မန် နွံဗီုဏအ်ဂှ်ရ ဝေါဟာရမန် လှဲလးဗွဲမလောန်ရ။ ပ္ဍဲလိက်မန်ဂှ် ညံင်ရဴလိက် အရေဝ်ဘာသာယူရောပ်ဂမၠိုင် မစကာ ဝိဘတ်ဂှ် ပ္ဍဲမန် စကာအောန်တုဲ စၞးမစကာဝိဘတ်ဂှ် မလေပ်စကာ ကြိယာကာရက ဂၠိုင်ရ။
ဥပမာ ကြိယာဗုတ် ဂှ် ကာလညး ပမနာမ်မ္ဂး ဒှ်အာ ဗွုတ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဗုတ်သ္ၚု၊ ညး (ကတ္တာ) ဗုတ် (ကြိယာ) သ္ၚု (ကမ်)။ ဗွုတ် ဂှ် နွံနာနာသာ်တုဲ ဗွုတ် မစကာ နကဵုတဲမ္ဂး ဗွုတ်တဲ၊ ဗွုတ်သေဝ် လေဝ်နွံရ။ ဗွဲကြဴ စိုပ်ခေတ်စက်တုဲ စက်နွံနာနာသာ်မ္ဂး စက်သွက်ဂွံ ဗုတ်သ္ၚု မ္ဂး သ္ဒးကော် စက်ဗွုတ်သ္ၚု ဟွံသေင်မ္ဂး ဗွုတ်စက် ထေက်ရ။ ဆဂး ဟိုတ်နူ သဒ္ဒါဗၟာ လုပ်ပထုဲဂွံတုဲ မန်တအ် ကၠာဲကေတ် အတိုင်ဗီုဗၟာ (ဆန်ကြိတ်စက်) စက်ဗုတ်သ္ၚု ရ။ နကဵုအခိုက်လိက်မန် ဗုတ်ဂှ် ဟိုတ်မဒှ် မကြိယာတုဲ စက်ဗုတ်သ္ၚု ဂှ် ဟွံဒှ် မဝေါဟာရ မွဲမတုဲ ဒှ်အာ ဝါကျမွဲဍောတ်ရ။ ညံင်ရဴသာ်ဂှ်ကီု ဗၟာမကော် စာကြည့်တိုက် ဂှ် မန်တအ် ကၠာဲအတိုင် သဒ္ဒါဗၟာ တိုက်ရံင်လိက် / တိုက်ဗှ်လိက်။ ရံင် ကီု ဗှ် ကီု ဟိုတ်မဒှ် ကြိယာတုဲ နဒဒှ် မဝေါဟာရမွဲဂှ် စကာဟွံထေက်ရ။ မသ္ဒးဒှ် တိုက်ဗွဟ်လိက် ထေက်ရ။
ကြိယာပနာမ် | ||
ကြိယာ | ကြိယာကာရက | နာမ် |
အာ | ဖအာ | လအာ |
အီ | – | လအီ |
အုဲ | – | သမ္အုဲ |
ကရေဲ | – | ကမြေဲ |
ကံက် | – | အကံက်/ကရံက် |
ကောံ | – | ဂကောံ |
အေင် | – | လအေင် |
ကေမ် | – | သကေမ် |
ကှ်ေ | – | ကၞေဟ် |
ကြဴ | – | ကမြဴ |
ကြာတ် | – | ကရာတ် |
ကၠုင် | – | တၠုင် |
ကၠောန် | – | ကမၠောန်/ကလောန် |
ကၠာဲ | – | တြာဲ |
ကၠဟ် | – | ကၞဟ် |
ကၠောအ် | စၠောအ် | ခဒေါအ် |
ကၟံက် | – | ဗြံက် |
ခဍန် | ဖ္ဍန် | ခမၞန် |
ဂး | – | လဂး |
ဂြဴ | – | ဂမြဴ |
ဂြဲ | – | ဓလဲ |
ဂဵု | – | ရဂဵု/လဟဵု |
ဂၠေင် | – | ဓလေင် |
ၚံက် | ပ္ၚံက် | တ္ၚံက် |
ချဳ | ပသဳ | ကသဳ |
ဆာန် | – | ဇြဟာန် |
ချိုတ် | ဂစိုတ် | ဂမ္စိုတ် |
ချပ် | – | ကသပ် |
ချာဲ | – | ဂမ္စာဲ |
ဇူ | ပဇူ | ဇၞူ |
ဇိက် | – | ဇမိက်/ဇၟိက် |
ဇျောမ် | – | ဇဟောမ် |
ညာတ် | – | လညာတ် |
တိက် | – | သတိက် |
ဒြေပ် | ဓရိပ် | ဒမြိပ် |
ပံင် | – | ပွံင် |
ပုတ် | – | ပၞုတ်/ဏုတ် |
ဗှ် | – | ဗွဟ် |
ဗိုက် | – | ဗွိုက် |
ဗုတ် | – | ဗွုတ် |
ဗဵု | – | ဗဗဵု |
မင်မဲ | – | ပၟင်ပၟဲ/ကၟင် |
မောဝ် | – | မြမောဝ် (မိရ်မောရ်) |
ရပ် | – | လွပ် |
ရတ် | – | နောတ် |
သူ(သြောအ်) | – | သၞူ |
သူ(ချူ) | – | ကသူ |
သုင် | – | သွုင် |
သှ် | – | သွဟ် |
သ္ဂေဟ် | – | သမ္ၚေဟ် |
သၟာန် | – | သမာန်/သၟာန် |
သြိုင် | – | စမြိုင် |
ဟီု | – | လဟီု |
ၜံက် | – | ခၜံက် |