၁။ နာမ်
နာမ်မ္ဂးဂှ် ဒှ်တဴဝေါဟာမခုတ်ယၟုရ။ ယၟုယၟာမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ယၟုယၟာတိရစ္ဆာန်ဂမၠိုၚ်၊ ယၟုယၟာအရာဝတ္ထုဂမၠိုၚ်၊ ယၟုယၟာဒၞါဲဝါဲဂမၠိုၚ် တအ်ဂှ် မကော်ခဴစနာမ်ရ။
ဥပမာ။ ။ မၞိဟ်၊ ကၠဵု၊ ပြေၚ်၊ ဂၠဴ၊ စိၚ်၊ စာၚ်၊ ဇံၚ်ပုၚ်၊ ဒၞီ၊ ယာတ်၊ ကုန်၊ ဒဵု၊ ဂၚ်၊ မာံသုည၊ မိကြီဝန်။
၂။ စၞးနာမ်
အရာမကော်ခဴစကာတဴစၞးနာမ် အဇာနာမ်ဂှ် မကော်ခဴစ စၞးနာမ်ရ။
ဥပမာ။ ။ အဲ၊ ပိုဲ၊ ဍေံ၊ ညး၊ ဗှ်ေ၊ မၞး၊ ဣတအ်။
၃။ နာမဝိသေသန
နာမဝိသေသနမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဝေါဟာမဂလိုၚ်ကဵုဓိပ္ပါယ်နာမ် မပတၟေၚ်ပြာကတ်ကဵုနာမ်မွဲမွဲရ။
ဥပမာ။ ။ မကျေဝ်/ ကမျေဝ်၊ မလ္ဂူတပ်တး၊ ဇၞော်ဇၞော်၊ မသ္ကေက်သ္ကာ။
၄။ ကြိယာ
ကြိယာမ္ဂးဂှ် မဒှ်ဝေါဟာမစၞောန်ထ္ၜးတဴ ပွမွဲမွဲ၊ လမိၚ်လညာတ်မွဲမွဲ၊ ဒဒှ်မွဲမွဲရ။ ကြိယာဝွံ ပူဂဵုမွဲမွဲ ဝတ္ထုမွဲမွဲ မူမဒှ်တဴ မူမသ္ပတဴ မူမဒးဒုၚ်တဴတအ်ဂှ် ဍေံစၞောန်ထ္ၜးတဴရ။
ဥပမာ။ ။ ဒှ်၊ အာ၊ ဆဵု၊ ဝေၚ်ဒၟံၚ်၊ ဆဵုဂဗလဝ်၊ ကြက်ပ္တုဲ။
၅။ ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာဝိသေသနမ္ဂးဂှ် ဒှ်တဴဝေါဟာမဂလိုၚ်ကဵုအဓိပ္ပါယ် ကုကြိယာမွဲမွဲ ကုနာမဝိသေသနမွဲမွဲ ကုကြိယာဝိသေသနသ္အာၚ်မွဲမွဲရ။
၁။ ဍေံဂလိုၚ်ကဵုအဓိပ္ပါယ်ကြိယာမွဲမွဲ။
ဥပမာ။ ။ ဗွဲမမိပ်ဇြိပ်
၂။ ဍေံသ္ပတၟေၚ်ကဵု နာမဝိသေသနမွဲမွဲ။
ဥပမာ။ ။ ဗွဲမလောန်
၃။ ဍေံသ္ပတၟေၚ်ကဵု ကြိယာသေသနတၞဟ်မွဲမွဲ။
ဥပမာ။ ။ ကွေံကွေံ
၆။ ဝိဘတ်
ဝိဘတ်မွဲမ္ဂးဂှ် မဒှ်ဝေါဟာမဒးစွံတဴ ဗွဲဂတနာမ်မွဲမွဲ ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် စၞးနာမ်မွဲမွဲရ။ တၞဟ်နစၞောန်ထ္ၜးတဴအဆက်အစပ် အကြာနာမ် (ဝါ) စၞးနာမ်မွဲ ကေုာံနာမ် (ဝါ) စၞးနာမ်သ္အာၚ်တအ်ဂှ်ရ။
ဥပမာ။ ။ လတူ၊ သၟဝ်/ အသၟဝ်၊ ပ္ဍဲ၊ နူကဵု၊ သွက်/ အရၚ်၊ ဒဵုကဵု။
၇။ သမ္ဗန္ဓ
သမ္ဗန္ဓမ္ဂးဂှ် ဒှ်တဴဝေါဟာရမဆက်စပ်ကဵု အကြာဝေါဟာရမွဲကဵုမွဲ အကြာဝါကျမွဲကဵုမွဲရ။
ဥပမာ။ ။ ကဵု/ ကေုာံ/ သီု၊ ဆ္ဂး၊ ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ်၊ ဟိုတ်တုန်၊ အဃော၊ ယဝ်ရ။
၈။ အာမေဍိက်
အာမေဍိက်မ္ဂးဂှ် ဒှ်ဝေါဟာရ ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် ဂကောံဝေါဟာ မဟီုဖလုတ်တိတ်အာနူပါၚ် မပ္တံပ္ဍဲကာလမလကိုတ်ကီု ပ္ဍဲကာလမဂိက္တာန်ကီု ပ္ဍဲကာလမမိပ်စိုတ်လောန်ကီု ပ္ဍဲကာလမအောန်စိုတ်စံၚ်တူလောန်ကီု မဒှ်ရ။
ဥပမာ။ ။ သြယာဲ-ကျာ်ဓဝ်သၚ်၊ အဵု-ရံၚ်စမ်။
၉။ ဗစဲ၊ ပစ္စဲ
ဗစဲမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဝေါဟာရ သ္ပတၟေၚ်ဗပေၚ်ကဵု မပ္တံပိုဒ်နာမ်၊ ပိုဒ်ကြိယာ၊ ပိုဒ်နာမဝိသေသန၊ ပိုဒ်ကြိယာဝိသေသနတအ်ဂှ်ရ။
ဥပမာ။ ။ တဴ၊ ဒၟံၚ်။